دریای عجیبی که به هیچ ساحلی نمی رسد: اسرار و تهدیدات دریای سارگاسو - وبلاگ مزدا 93

به گزارش وبلاگ مزدا 93، دریای سارگاسو تنها دریای دنیا است که به خشکی نمی رسد و با جریان های اقیانوسی محدود شده است.

وقتی به دریا فکر می کنیم، تصویر سواحل و خط های ساحلی در فکر مان تداعی می گردد؛ اما دریای سارگاسو، پدیده ای منحصربه فرد در دنیا است که به خشکی متصل نیست. این دریا که در شمال اقیانوس اطلس قرار گرفته است، به جای ساحل، با جریان های اقیانوسی محصور شده است.

سارگاسو با ویژگی های خاص خود از جمله وجود گیاهان دریایی، بوی ناخوشایند سارقاسم و بعلاوه جزیره زباله های اقیانوس شمال اطلس، به عنوان یک نقطه مهم زیست محیطی و حتی افسانه ای شناخته می گردد. با این حال، تغییرات اقلیمی و آلودگی های انسانی، این زیست بوم بی نظیر را تهدید می نماید و تأثیرات گسترده ای روی دیگر سیستم های دریایی دارد.

سارگاسو در شمال اقیانوس اطلس قرار گرفته است. سطح این دریا با لایه ای از جلبک های بدبوی قهوه ای و زردرنگ به نام سارگاسوم پوشیده شده است و جزیره ای مصنوعی و هولناک ساخته بشر، که به نام جزیره زباله های اقیانوس اطلس شمالی شناخته می گردد، در آن شکل گرفته است. با این حال، این دریا از نظر زیست محیطی، تاریخی و حتی فرهنگی اهمیت زیادی دارد.

سازمان ویژه ای که برای حفاظت از این دریای بی نظیر تاسیس شده، آن را به عنوان پناهگاهی برای تنوع زیستی معرفی نموده است که نقش حیاتی در زیست بوم گسترده تر اقیانوس اطلس شمالی ایفا می نماید. کمیسیون دریای سارگاسو اعلام نموده است که گونه های در حال انقراض مارماهی ها برای زادآوری به این دریا می روند و نهنگ ها، به ویژه نهنگ عنبر و گوژپشت، به همراه ماهی تن و دیگر گونه های ماهی از آن مهاجرت می نمایند. بعلاوه، این دریا در چرخه زندگی چندین گونه در حال تهدید و انقراض، از جمله کوسه پوربیگل و چندین نوع لاک پشت، نقش کلیدی دارد.

به گفته زیست شناس معروف دریایی، دکتر سیلویا ارل، این دریا به مثابه یک جنگل بارانی و شناور طلایی است. این دریا تنها برای اقیانوس شناسان افسانه ای نیست؛ بلکه بخشی از فرهنگ عامه نیز شده است. کریستف کلمب نخستین کسی بود که در سال 1492 در خاطرات سفرهای اکتشافی خود به این دریای عجیب و گیاهان سارگاسوم اشاره نمود. او از ترس دریانوردانش نوشت که این جلبک ها ممکن است آن ها را در خود گیر بیندازند و به اعماق دریا بکشند یا بادهای آرام و بی حرکت (دولدروم ها) که در دریای سارگاسو با آن روبرو شده بودند، مانع از بازگشتشان به اسپانیا گردد.

این ترس ها برای قرن ها بخشی از افسانه های این دریا باقی ماند و با ارتباط آن با مثلث برمودا، معروفیت بدنامش بیشتر شد. مثلث برمودا که به عنوان منطقه ای شناخته می گردد که در آن هواپیماها و کشتی ها به طور ناگهانی و بی علت ناپدید می شوند، در ناحیه جنوب غربی سارگاسو بین برمودا، فلوریدا و پورتوریکو قرار گرفته است.

چهار جریان اصلی اقیانوسی، دریای سارگاسو را شکل داده اند که شامل جریان اقیانوسی شمال اطلس در شمال، جریان جزایر قناری در شرق، جریان استوایی شمالی اقیانوس اطلس در جنوب، و جریان آنتیل در غرب. این جریان های دایره ای که به آن ها چرخش های اقیانوسی (gyres) می گویند، عملاً آب این دریا را درون خود محبوس می نمایند و در نتیجه، چیزی که ژول ورن در رمان خود بیست هزار فرسنگ زیر دریا از آن به عنوان دریاچه ای کامل در اقیانوس اطلس یاد نموده بود، ایجاد می گردد؛ ا این حال، این روزها این دریاچه از آنچه که باید باشد، فاصله زیادی دارد.

دریای سارگاسو اکنون تحت تهدیدات جدی ناشی از حمل ونقل دریایی ، از جمله نویز زیرآبی، آسیب به پوشش سارگاسوم و انتشار مواد شیمیایی، ماهی گیری بیش ازحد، آلودگی ناشی از زباله های شناور و البته تغییرات اقلیمی قرار گرفته است. به علت حرکات چرخشی جریانات اقیانوسی، پلاستیک ها به دریا کشیده می شوند و به زباله دان زشت و وسیعی می پیوندند که در آنجا شکل گرفته است. این یادگار بزرگ از روش های مخرب بشر، طبق برآوردها، صدها کیلومتر وسعت دارد و تراکم آن به 200,000 قطعه زباله در هر کیلومتر مربع می رسد؛ هرچند اوضاع آن رو به وخامت نیز است.

مطالعه ای تازه که در هشت دسامبر منتشر شد، نشان داد که این دریا گرم تر، شورتر و اسیدی تر از هر زمان دیگری از زمان شروع ثبت داده ها در سال 1954 شده است و این می تواند تأثیرات جدی و گسترده ای بر دیگر سیستم های دریایی داشته باشد. نویسنده اصلی این گزارش، اقیانوس شناس شیمیایی نیکولاس بیتس هشدار داد که اقیانوس اکنون گرم ترین دوره خود را در میلیون ها و میلیون ها سال تجربه می نماید که این امر می تواند به تغییرات جدی در زندگی محلی دریایی و چرخه دنیای آب منجر گردد. در گفت وگو با وب سایت LiveScience، پروفسور بیتس اذعان کرد که گرمایش دنیای ممکن است به نقطه ای رسیده باشد که برای مدت طولانی راه بازگشتی وجود نداشته باشد.