20 فایده اثبات شده زیتون و روغن زیتون برای بدن
به گزارش وبلاگ مزدا 93، آیا زیتون و روغن زیتون برای سلامتی ما مفید هستند؟ این پرسشی است که اگر در اطراف خود از هر کسی بپرسید، پاسخ مثبتی دریافت خواهید کرد. حداقلش این است که می گویند روغن زیتون از روغن مایعی که در طول روز از آن استفاده می کنیم ارزش غذایی به مراتب بیشتری دارد. اما آیا واقعا اینطور است؟ در این مطلب به خواص زیتون و روغن آن پرداخته و نگاهی می اندازیم به یافته های علم در رابطه با این میوه جالب.
اگر با رژیم های غذایی آشنا داشته باشید، احتمالا رژیم غذایی مدیترانه ای را به خوبی می شناسید. این برنامه غذایی که گفته می گردد به کاهش التهاب، افزایش قابلیت شناختی بدن و بهبود سلامت قلب، یاری می نماید، از غذاهای بسیار متنوعی تشکیل شده تا بدین ترتیب طیف وسیعی از افراد بتوانند از آن استفاده نمایند. اما دو مورد از مهم ترین ماده غذایی که در واقع می توان گفت بخش فوق العاده بااهمیتی از این رژیم غذایی را تشکیل می دهند شامل زیتون و روغن زیتون می شوند.
زیتون میوه کوچی است مرتبط به انبه، گیلاس، هلو، بادام و پسته که از آن به عنوان منبعی غنی از ویتامین E و بسیاری از آنتی اکسیدان های دیگر یاد می گردد. مطالعات نشان داده که این میوه کوچک می تواند از قلب در برابر بسیاری از اختلالات و حتی سرطان جلوگیری کند. این در حالی است که از آن به عنوان یک میوه چرب یاد می گردد. با این حال می بینیم که از زیتون در بسیاری از رژیم های غذایی سالم استفاده می گردد. اما چرا با وجود چرب بودن، باز هم شاهد آن در رژیم های غذایی گوناگون هستیم؟ آیا واقعا زیتون و روغن زیتون برای ما مفید هستند؟ چه ارزش غذایی در آن ها وجود دارد که باعث شده تا این حد در رابطه با فوائد آن در مقالات و مطالعات مختلف صحبت شده باشد؟
آنچه که در این مطلب قصد داریم به آن بپردازیم، فوائد و مضرات زیتون و روغن زیتون است. اما برای اینکه ادعاهایمان عقبه نظری و مبنای علمی داشته باشد، نتیجه صحبت با کسانی نقل قول شده که در زمینه غذایی متخصص هستند تا بدین ترتیب با خیال راحت تری بتوانید به مطلب و ادعاهایش راجع به زیتون سیاه، سبز و روغن آن اعتماد کنید.
زیتون چیست؟
برخلاف باور عموم که تصور می نمایند زیتون یک نوع سبزیجات است، درواقع زیتون نوعی میوه به شمار میرود که در دسته میوه های هسته دار قرار می گیرد و مرتبط با میوه هایی نظیر آلبالو، هلو، آلو و مواردی از این دست به شمار میرود. بعد از برداشت محصول، زیتون ها را پاک نموده و به نوعی مرینیت می نمایند که مزه تلخ آن از بین برود. چون زیتون خام به شدت تلخ است و فقط کسانی که تلخ بودن غذا برایشان مهم نیست می توانند آن را مصرف نمایند. برای اینکه تلخی زیتون گرفته گردد معمولا آن را در آب نمک یا محلول های قلیایی می خوابانند. سپس مدتی آن را در آب خوابانده و انتها در یک ظرف دیگر حاوی نمک، آب و سرکه نگهداری می نمایند. البته می توان از همان ابتدا هم آن ها را در آب نمک برای چندین بار خواباند تا به مزه مطلوب برسند.
تفاوت بین زیتون سبز و سیاه در چیست؟
قطعا می دانید که زیتون در دو رنگ سیاه و سبز موجود است و در شرایط مختلفی هم از آن ها استفاده می گردد. مثلا زیتون های پرورده غالبا سبز هستند اما روی پیتزا یا برای تزیین کردن مواد غذایی بیشتر از زیتون سیاه یا ترکیب آن با زیتون سبز استفاده می گردد. اما تفاوت آن ها واقعا در نوع استفاده است؟ قطعا خیر. آنچه که زیتون سیاه را از سبز متمایز می نماید به سادگی رنگ آن هاست؛ شاید باور نکنید اما زیتون سیاه در واقع همان زیتون سبز اما نوع خیلی رسیده آن است. به عبارتی دیگر اصلا دو نوع زیتون وجود ندارد، همه آن ها یک زیتون هستند اما وقتی در ابتدای مرحله رسیدن هستند رنگشان سبز است و به مرور به رنگ قرمز ارغوانی و در نهایت سیاه در می آیند.
تفاوت دیگر این دو زیتون، بافت آن هاست؛ یعنی زیتون سبز چون هنوز کاملا نرسیده، کمی سفت تر و متراکم تر است اما زیتون سیاه به خاطر رسیده بودن، نرم تر بوده و طعم ملایم تری دارد. علاوه بر این ها، زیتون های سیاه کمی خشک تر هستند چون بیشتر می رسند.
مهم ترین بخش قضیه اما طعم آن هاست. اگرچه همه زیتون ها قبل از فرآوری حاوی گلوکزید هستند که همین موضوع هم باعث تلخی آن ها می گردد، اما این طعم در زیتون سیاه به مراتب کمتر است. هنگام روغن گیری هم عمدتا روغن سیاه را به سبز ترجیح می دهند چون روغن بیشتری داشته و محبوب تر است.
زیتون های سیاه اما همواره هم سیاه نیستند. توجه داشته باشید اگرچه از لحاظ ارزش غذایی هر دو نوع زیتون هیچ تفاوت محسوسی با هم ندارند اما بعضی از شرکت ها بنا به دلایل مختلف با استفاده از ترکیبات آهن، زیتون سبز را به رنگ سیاه در می آورند و می فروشند. روی بسته بندی این نوع فرآورده ها باید حتما باید ذکر شده باشد که با ترکیبات شیمیایی به رنگ سیاه درآمده اند چون برای بعضی از گروه سنی نظیر بچه ها، سالمندان، زنان باردار و شیرده و… می تواند سمی و بسیار خطرآفرین باشد.
ارزش غذایی زیتون
زیتون ها به صورت کلی بین 115 تا 145 کالری به ازای هر 100 گرم دارند که می توان گفت تقریبا 59 کالری به ازای هر 10 گرم یا 5.9 کالری به ازای هر 1 گرم. زیتون سیاه و سبز از لحاظ ارزش غذایی تفاوت های محسوسی در یک سری از بخش ها باهم دارند. اگرچه در نهایت این تفاوت ها خیلی معنادار نیستند اما با این حال وجود دارند که در جدول زیر به آن ها اشاره می کنیم:
| نوع زیتون | زیتون سبز | زیتون سیاه |
| کالری | 145 گرم | 116 گرم |
| چربی | 15.3 گرم | 10.9 گرم |
| چربی اشباع شده | 2.03 گرم | 2.28 گرم |
| سدیم | 1.056 میلی گرم | 735 میلی گرم |
| کربوهیدرات | 3.84 گرم | 6.04 گرم |
| شکر | 0.54 گرم | 0 گرم |
| فیبر | 3.3 گرم | 1.6 گرم |
| پروتئین | 1.03 گرم | 0.84 گرم |
اگرچه تعداد زیتونی که در طول روز مصرف می کنید بستگی به شما دارد اما به صورت کلی گفته می گردد در صورت تمایل، بهتر است 10 زیتون سبز یا 8 زیتون سیاه مصرف کنید که می گردد چیزی حدود 4 گرم چربی سالم و 1 گرم چربی اشباع شده.
به صورت کلی، زیتون یک میوه ی سالم اما به خاطر چرب بودن، بسیار غیر عادی است . بیشترین میزان چربی در این میوه، اولئیک اسید است که فوائد زیادی برای سلامتی دارد. بعلاوه زیتون 4 الی 6 درصد کربوهیدرات هم دارد که بخش زیادی از آن را فیبر تشکیل می دهد.
ویتامین ها و مواد معدنی
زیتون منبع غنی از ویتامین و مواد معدنی به شمار میرود که بعضی از آن ها در طول فرآیند فرآوری، به آن اضافه می شوند. از جمله ویتامین و مواد معدنی زیتون می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ویتامین E: غذاهای گیاهی پرچرب معمولا از مقادیر زیادی ویتامین E بهره می برند که یک آنتی اکسیدان بسیار قدرتمند است.
- آهن: زیتون سیاه منبع خوبی از آهن است که برای سهولت ارسال اکسیژن در گلبول قرمز موثر است. البته زیتون های سبز هم به وسیله بعضی از صنایع غذایی با ترکیبات شیمیایی نظیر آهن، سیاه می شوند.
- مس: مس یک ماده معدنی مورد احتیاج برای بدن است که غالبا در رژیم های غذایی عربی یافت نمی گردد. میزان ناکافی مس درون بدن می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی گردد.
- کلسیم: یکی از بیشترین مواد معدنی موجود درون بدن، کلسیم است. کلسیم برای رشد استخوان ها، ماهیچه ها و بهبود عملکرد اعصاب بسیار مفید است. در یک سری از روش های خاص فرآوری زیتون، کلسیم هم به آن اضافه می گردد.
- سدیم: بسیاری از زیتون ها به خاطر تلخی زدایی و ماندگاری زیاد، از مقادیر زیادی سدیوم بهره می برند چون در آب نمک آن ها را می خوابانند.
علاوه بر این ها، یک سری ترکیبات گیاهی، به خصوص آنتی اکسیدان های ضروری هم درون زیتون وجود دارند که از جمله این ترکیبات می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اولئوروپین: یکی از فراوان ترین آنتی اکسیدان های موجود درون زیتون های تازه و سبز که فوائد بسیار زیادی برای سلامتی دارد.
- هیدروکسی تیروسول: در فرآیند رسیدن زیتون، اولئوروپین به هیدروکسی تیروسول تقسیم می گردد. این ماده هم آنتی اکسیدان بسیار قدرتمندی به شمار میرود.
- تریسول: این ماده بیشتر در روغن زیتون یافت می گردد. یک آنتی اکسیدان بسیار مفید با پتانسیل ضد سرطان.
- اولئانولیک اسید: این آنتی اکسیدان می تواند از آسیب های وارده به کبد جلوگیری کند و التهاب را کاهش دهد.
- کوئرستین: این ماده غذایی می تواند فشار خون را کاهش داده و سلامت قلب را بهبود ببخشد.
روش های فرآوری زیتون
زیتون به روش های مختلفی فرآوری می گردد که از جمله معروف ترین این روش ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- زیتون سبز اسپانیایی: زیتون شور
- زیتون سیاه یونانی: خام
- زیتون کالیفرنیایی: رسیده با اکسیداسیون و سپس شور انداختن (تبدیل به زیتون شور)
از آن جایی که زیتون ها بسیار تلخ مزه هستند، معمولا کمتر کسی پیدا می گردد که آن ها را تازه مصرف کند. به جای این کار، صنایع غذایی یا افراد مختلف زیتون را به روش های خاصی فرآوری می نمایند تا به میزان قابل توجهی از تلخی این میوه ارزشمند کاسته گردد. در این فرایند، میزان کلسترول زیتون کاهش پیدا می نماید و به جای آن، مقادیر خوبی باکتری مفید برای بدن به آن اضافه می گردد.
فرآوری زیتون بسته به نوعی که انتخاب می کنید می تواند بین چند روز تا چند ماه به طول بیانجامد. اما بعضی از زیتون ها را اصلا احتیاجی نیست که به صورت فرآوری شده مصرف کنیم چون بلافاصله بعد از رسیدن قابل خوردن هستند. به صورت کلی روش های فرآوری زیتون هم بسته به فرهنگ و سنت آن ملت، می تواند متفاوت باشد؛ در نتیجه می توانید به کشورهای مختلفی بروید و زیتون را در رنگ، بافت و مزه کاملا متفاوتی از کشور خود ببینید.
اما اگر خودتان می خواهید زیتون را فرآوری کنید پیشنهاد می گردد اسید لاکتیک را نباید فراموش کنید چرا که این ماده به عنوان یک محافظ طبیعی عمل نموده و در برابر باکتری های خطرناک و مضر، از زیتون محافظت می نماید. در نتیجه می توانید مدت زمان بیشتری آن را نگهداری نموده و مصرف کنید.
فوائد مصرف زیتون
اما می رسیم به موضوع اصلی بحث یعنی فوائد زیتون. تا اینجای کار تقریبا مطمئن شده ایم که زیتون برای سلامتی کاملا ایمن است و مشکل خاصی هم ندارد. البته یک سری نقاط ضعف هم مثل هر چیز دیگری در رابطه با زیتون وجود دارد که اگر رعایت شوند، به هیچ عنوان این میوه برای سلامتی خطرناک نخواهد بود.
1. حاوی آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان های رژیمی نشان داده اند که خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی و سرطان را کاهش می دهند. زیتون سرشار از آنتی اکسیدان است و فوائد سلامتی آن از مبارزه با التهاب تا کاهش رشد میکروارگانیسم ها را شامل می گردد. یک مطالعه قدیمی که در سال 2009 صورت گرفت نشان داد که خوردن به جامانده خمیر زیتون به طور قابل توجهی باعث افزایش سطح گلوتاتیون در خون می گردد که یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان ها در بدن به شمار میرود.
2. بهبود سلامت قلب
کلسترول و فشار خون بالا هر دو از عوامل خطرناک بیماری قلبی هستند. اسید اولئیک به عنوان اصلی ترین اسید چرب موجود در زیتون، با بهبود سلامت قلب مرتبط است و می تواند سطح کلسترول را تنظیم کند و از کلسترول بد (LDL) در برابر اکسیداسیون محافظت کند. اگرچه بعضی از کارشناسان معتقدند برای اینکه تأثیر قطعی زیتون روی سلامت قلب ثابت گردد، به انجام تحقیقات بیشتری احتیاج است. علاوه بر این، بعضی از مطالعات نشان داده اند که زیتون و روغن زیتون می توانند در کاهش فشار خون موثر باشند.
3. بهبود سلامت استخوان ها
پوکی استخوان با کاهش توده استخوانی و کیفیت استخوان معین می گردد و می تواند خطر شکستگی را افزایش دهد. نرخ پوکی استخوان در کشورهای مدیترانه ای به مراتب کمتر از سایر نقاط اروپا است که منجر به این حدس شده که زیتون ممکن است در برابر این شرایط محافظت کند. بعضی از ترکیبات گیاهی موجود در زیتون و روغن زیتون ظاهرا به جلوگیری از از دست دادن استخوان در مطالعات حیوانی یاری نموده اند. علاوه بر این، مطالعات نشان داده که پیروی از یک رژیم غذایی مدیترانه ای به خاطر وجود زیتون و روغن زیتون در آن، می تواند خطر شکستگی استخوان را کاهش دهد.
4. خواص ضد سرطانی
زیتون و روغن زیتون معمولا در رژیم غذایی مدیترانه ای در منطقه مدیترانه بیشتر مصرف می شوند؛ جایی که میزان سرطان و سایر بیماری های مزمن کمتر از سایر کشورهای غربی است. بنابراین، ممکن است زیتون به کاهش خطر ابتلا به سرطان یاری کند.
یکی از دلایل می تواند تا حدی به خاطر محتوای بالای آنتی اکسیدان و اسید اولئیک در زیتون باشد. مطالعات نشان داده که این ترکیبات چرخه زندگی سلول های سرطانی در سینه، روده بزرگ و معده را مختل نموده و آن ها را از بین می برند. با این حال، مطالعات طولانی مدت و کنترل شده انسانی برای تأیید این نتایج مورد احتیاج است. فعلا همه چیز بر اساس یک نتیجه گیری آزمایشگاهی است و در واقع می توان گفت نتایج روی کاغذ اینگونه نشان می دهند که زیتون می تواند خواص ضدسرطانی داشته باشد.
5. چربی های مفید
زیتون دارای چربی ها مفید بساری است که 74 درصد آن، اولئیک اسید نام دارد. این اسید غیر اشباع به درمان التهاب یاری نموده و می تواند به صورت قابل توجهی سلامت کلی شما را بهبود ببخشد.
6. سلامت بدن در دوران پیری
با افزایش سن، توان بدن در برابر بیماری ها کمتر شده و احتمال اینکه زود به زود بیمار شویم وجود دارد. یکی از مزایای اصلی دریافت بیشتر اسیدهای چرب سالم در رژیم غذایی این است که می توانند به شما در بهبود سلامت و عملکرد مغز یاری نمایند. حتی زیتون و روغن زیتون حاولی ترکیبات فنلی هستند که مطالعات نشان داده برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل موثر است. بعلاوه مصرف چربی های غیر اشباع به خاطر بهره مندی از مقادیر بیشتری انتقال دهنده عصبی استیل کولین، به ما در عملکرد حافظه و یادگیری یاری می نماید.
7. حاوی مقادیر زیادی فیبر
در حالی که زیتون و روغن زیتون فواید مشابه زیادی برای سلامتی دارند، یکی از اثرات خاص خوردن زیتون این است که حاوی فیبر رژیمی است. در واقع، 85 گرم زیتون کنسرو شده حاوی حدود 3.2 گرم فیبر است که برای یک میان وعده کوچک مفید محسوب می گردد. دریافت فیبر کافی در رژیم غذایی شما یکی از کلیدهای اصلی برای داشتن قلب سالم، سطح کلسترول سالم، هضم خوب و به طور کلی، سلامت کامل بدن است. بعلاوه فیبر می تواند شما را برای مدت بیشتری سیر نگه دارد.
8. محافظت از سلول ها
زیتون سرشار از آنتی اکسیدان ها از جمله ویتامین E و ترکیبات فنلی است. این آنتی اکسیدان ها یک عامل بازدارنده در برابر آسیب سلولی ناشی از رادیکال های آزاد هستند که می توانند به بدن شما آسیب برسانند. یکی دیگر از راه هایی که زیتون از سلامت سلول های شما مراقبت می نماید، منبع عالی آهن است که بدن شما برای ایجاد و فراوری گلبول های قرمز خونی که اکسیژن را در سراسر بدن حمل می نمایند، به آن احتیاج دارد.
فوائد مصرف روغن زیتون
بسیاری از فوائدی که در رابطه با زیتون اشاره شده اند، در روغن زیتون هم موجود هستند. اما در یک سری از جزئیات، این دو با هم تفاوت دارند. مثلا فیبر بیشتر در زیتون موجود است. اما با این حال یک سری فوائد برای روغن زتیون هم ثبت شده که موارد تازه را به صورت خلاصه توضیح می دهیم.
1. روغن زیتون سرشار از چربی های تک غیراشباع سالم است.
2. روغن زیتون سرشار از آنتی اکسیدان هاست.
3. روغن زیتون به خاطر وجوود ویتامین E و اولئیک اسید می تواند مثل ایبوپروفن، خاصیت ضد التهابی داشته باشد.
4. روغن زیتون می تواند از سکته مغزی جلوگیری کند
سکته مغزی به دلیل وجود اختلال در رسیدن خون به مغز در نتیجه لخته شدن خون یا خونریزی ایجاد می گردد. در کشورهای پیشرفته، سکته مغزی پس از بیماری قلبی دومین دلیل شایع مرگ و میر است.نتیجه یک تحقیق روی 841000 نفر نشان داده که روغن زیتون تنها منبع چربی تک غیراشباع است که با کاهش خطر سکته و بیماری قلبی ارتباط دارد. در آنالیز دیگری که روی 140000 شرکت نماینده انجام گرفت، معین شد کسانی که روغن زیتون مصرف می کردند نسبت به کسانی که روغن زیتون مصرف نمی کردند، کمتر در معرض خطر سکته قرار داشتند.
5. روغن زیتون می تواند برای سلامت قلب مفید باشد.
6. روغن زیتون وزن هیچ ارتباطی با افزایش وزن یا چاقی مفرط ندارد
اگرچه مصرف بیش از حد چربی باعث افزایش وزن می گردد، با این حال، مطالعات متعدد رژیم غذایی مدیترانه ای غنی از روغن زیتون نشان داده که اتفاقا افراد وزن مطلوبی هم دارند. یک مطالعه 30 ماهه روی بیش از 7000 دانشجوی اسپانیایی نشان داد که مصرف میزان زیاد روغن زیتون با افزایش وزن هیچ ارتباطی نداشت. جالب اینجاست که یک مطالعه سه ساله روی 187 شرکت نماینده نشان داد رژیم غذایی غنی از روغن زیتون با افزایش سطح آنتی اکسیدان ها در خون و حتی کاهش وزن مرتبط است.
7. روغن زیتون می تواند از آلزایمر جلوگیری کند.
8. روغن زیتون خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد
به نظر می رسد روغن زیتون برای جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 بسیار موثر باشد. نتیجه چندین مطالعه نشان داده روغن زیتون نه تنها اثرات مفیدی روی قند خون دارد بلکه حساسیت بدن به انسولین را هم افزایش می دهد که یکی از عوامل اصلی کاهش خطر ابتلا به دیابت و حتی درمان آن است. یک مطالعه که اخیرا روی 418 فرد سالم انجام شده نشان داده رژیم غذایی مدیترانه ای غنی از روغن زیتون خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را تا بیش از 40٪ کاهش داده است.
9. روغن زیتون می تواند خواص ضد سرطانی داشته باشد.
10. روغن زیتون می تواند به درمان آرتریت روماتوئید یاری کند
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که با تغییر شکل مفاصل و ایجاد حسی دردناک خود را نشان می دهد. اگرچه دلیل دقیق آن به خوبی شناخته نشده اما سیستم ایمنی بدن شما در صورت ابتلا به این بیماری، به اشتباه به سلول های طبیعی حمله می نماید. اما به نظر می رسد مکمل های روغن زیتون می توانند نشانگرهای التهاب را در فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید بهبود بخشیده و استرس اکسیداتیو را کاهش دهد.
روغن زیتون زمانی که با روغن ماهی که منبع اسیدهای چرب امگا 3 ضد التهابی است ترکیب گردد، بسیار مفیدتر هم می گردد. در یک مطالعه، روغن زیتون و روغن ماهی به طور قابل توجهی باعث افزایش توان دست و بهبود درد مفاصل و خشکی صبحگاهی در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید شدند.
11. روغن زیتون خواص آنتی باکتریال دارد
روغن زیتون حاوی بسیاری از مواد مغذی است که می تواند باکتری های مضر را مهار یا از بین ببرد. یکی از این باکتری ها، هلیکوباکتر پیلوری است؛ باکتریمضری که در معده شما زندگی می نماید و می تواند باعث زخم معده و سرطان معده گردد. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده که روغن زیتون خالص و صددرصد طبیعی با هشت سویه از این باکتری مبارزه می نماید که سه مورد از آن ها به آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند. بعلاوه یک مطالعه روی انسان ها هم نشان داد مصرف 30 گرم روغن زیتون خالص و طبیعی به صورت روزانه، عفونت هلیکوباکتر پیلوری را در 10 تا 40 درصد از افراد در کمتر از دو هفته از بین برد.
12. روغن زیتون برای رشد مجدد موها مفید است
یکی از فوائد اصلی روغن زیتون برای موها، افزایش رشد و ضخیم کردن آن هاست. روغن زیتون به خاطر وجود مقادیر زیادی آنتی اکسیدان، فولیکول های مو را تقویت نموده و رشد آن ها را تسریع می نماید.کافی است یک قاشق غذاخوری روغن زیتون را بین انگشتانتان کمی گرم کنید و سپس آن را روی پوست سر ماساژ دهید.
مضرات استفاده از زیتون
زیتون به خودی خود هیچ ضرر خاصی برای بدن ندارد اما مثل هر میوه یا ماده غذایی دیگری اگر به صورت بی رویه از آن بهره ببرید می تواند باعث ایجاد مسائلی در بدن گردد. به خصوص زیتون های فرآوری شده که در آب نمک خوابانده شده اند چون حاوی مقادیر زیادی سدیم هستند و مصرف بیش از حد سدیم هم می تواند منجر به فشار خون بالا و افزایش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و مسائل کلیوی گردد. به عبارتی دیگر، استفاده درست از زیتون فوائدی دارد که استفاده نادرست از آن نه تنها این فوائد را خنثی نموده بلکه کاملا متضاد آن ها عمل خواهد نمود. به این صورت که یک ماده غذایی مفید برای قلب، به یک ماده کاملا مضر برای آن تبدیل می گردد.
بعلاوه بعضی از افراد هم به زیتون یا نمونه های فرآوری آن آلرژی دارند که البته تعداد آن ها بسیار کم است. این آلرژی می تواند خود را در گلو و دهان فرد نشان دهد. علاوه بر این ها، آکریل آمید هم به عنوان یکی از مضرات زتیون شناخته می گردد. در بعضی مطالعات، آکریل آمید با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط است، اگرچه بعضی از دانشمندان این ارتباط را زیر سوال برده اند و به آن اعتقادی ندارند. اما به صورت کلی بعضی از افراد ترجیح می دهند مصرف این ماده را تا جایی که امکان دارد کاهش دهند.
بعضی از انواع زیتون، به ویژه زیتون های سیاه رسیده، ممکن است در نتیجه فرآوری حاوی مقادیر زیادی آکریل آمید باشند که صنایع غذایی باید هنگام این فرایند از روش های بهتری استفاده نمایند. باز هم به نظر می رسد خود زیتون مشکل خاصی ندارد مگر اینکه در طول فرآیند فرآوری مسائلی به وجود بیاید. بعلاوه مصرف بیش از حد زیتون به خاطر وجود مقادیر زیادی کالری شاید در بعضی از افراد باعث افزایش وزن هم بگردد. البته این موضوع بستگی به سایر عادات غذایی فرد هم دارد اما پیشنهاد می گردد آن را به مقدار مصرف کنید.
در سرانجام
به صورت کلی به نظر می رسد روغن زیتون و زیتون فوائد زیادی برای بدن دارند و اگر در طول فرآیند فرآوری بنا به دلایل مختلف ترکیبات مضری روی آن ها اعمال نگردد، آسیبی به بدن نمی رسانند. با این حال باید مراقب بود و از مصرف بیش از حد آن، به خصوص زیتون شور به خاطر وجود مقادیر زیادی سدیم خودداری کرد. بعلاوه باید هنگام خرید زیتون، به خصوص روغن آن حسابی تحقیق کنید چون روغن زیتون اگر اصل نباشد، فایده که هیچ، شاید به بدن ضرر هم برساند.
علاوه بر این ها، زیتون باید به مقدار مصرف گردد. اگر فرد سالمی هستید، در طول روز مصرف 16 تا 24 (56 تا 84 گرم) زیتون کوچک تا میانه می تواند مفید باشد. اما در صورت وجود هرگونه مسئله ای، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا مقدار دقیق مصرف را به شما توصیه کند. در رابطه با روغن زیتون هم باید بگوییم یک یا دو قاشق غذاخوری در طول روز می توند مفید باشد. حال می خواهید این میزان را به صورت عادی مصرف کنید یا به همراه مواد غذایی.
این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر را بخوانید.
منبع: Healthline, Eatthis
سوالات رایج درباره زیتون و زوغن زیتون
زیتون سبز و سیاه چه تفاوتی با هم دارند؟
به صورت طبیعی هیچ تفاوتی بین این دو نوع زیتون وجود ندارد چون زیتون سبز، زیتون نرسیده و زیتون سیاه هم نمونه رسیده آن است که در رنگ، بافت و مزه با هم متفاوت هستند. اما بعضی از شرکت ها زیتون سبز را با یک سری ترکیبات شیمیایی به زیتون سیاه تبدیل می نمایند.
روغن زیتون از کدام زیتون گرفته می گردد؟
زیتون سیاه به خاطر رسیده بودن، روغن بیشتری هم دارد و در نتیجه غالبا روغن زیتون از آن گرفته می گردد.
چگونه روغن زیتون اصل را از تقلبی تشخیص دهیم؟
روش های زیادی برای تشخیص روغن زیتون اصل از تقلبی وجود دارد مثلا اینکه روغن زیتون را در دهان نگه داشته و یکی دو بار به وسیله دهان نفس بکشید و به وسیله بینی خارج کنید. سپس روغن را قورت دهید، اگر در گلو احساس تندی کردید، روغن زیتون اصل است. بعلاوه روغن زیتون باید درون ظروف شیشه ای تیره قرار بگیرد چون در معرض گرما عطر و طعم خود را از دست می دهد. پس روغن زیتون را درون بطری شفاف به خصوص پلاستیکی خریداری نکنید. سعی کنید روغن زیتون را با برچسب فرابکر یا Extra virigin بخرید.
آیا روغن زیتون اصل در یخچال سفت می گردد؟
بله. روغن را درون شیشه تمیز بریزید و درب آن را محم ببندید و 24 ساعت درون یخچال بگذارید. اگر روغن منجمد گردد، روغن تک غیر اشباع و طبیعی است در غیر این صورت اگر مایع بماند، تقلبی است.
منبع: دیجیکالا مگ